مدیریت کود و حشرات در دامداری

برای مدیریت کود روشهایی که به کار گرفته می شود انتقال کود به مزارع دور دست است که هزینه حمل و نقل و بارگیری زیادی دارد، استفاده از روش های مکانیکی غربال گری که بسیار موثر است ولی نیازمند سرمایه گذاری سنگینی می باشد، و تصفیه پارچه ای که شیمیایی است و آب و کود را جدا می کند و میزان فسفر و نیتروزن کود را کاهش می دهد.

جدا سازی آب از کود باعث سریعتر خشک شدن آن می شود و از آنجا که مگس ها روی کود تازه تجمع می کنند، جمع آوری و خشک کردن سریع کودها یکی از راههای کنترل حشرات می باشد.

ترک های حد فاصل آخور و آبشخور باید تعمیر شوند تا آب از آبشخور به آخور نشت نکند.

مگس های ماده تخم خود را روی کود، بستر گوساله ها، خوراک مرطوب یا سیلو می گذارند. لاروها از تخم بیرون می آیند و حشره ها حدود یک هفته قبل از رسیدن به مرحله شفیرگی رشد می کنند. در داخل شفیره که توسط یک پوسته سخت قرمز مایل به قهوه ای محافظت می شود، مگس در حال رشد از دگردیسی از انگل به حشره بالغ می باشد. مگس ها دشمنانی طبیعی دارند که معمولاًدر انبارهای امداری ها وجود دارند. سوسک ها و کنه ها تخم مگس و لاروها را می بلعند، مگس های بالغ مستعد ابتلا به بیماری هستند، و شفیره مگس ها توسط زنبورهای کوچک انگلی مورد حمله قرار می گیرد. بدون دخالت و کنترل دامداران، این عوامل کنترل زیستی طبیعی می توانند تلفات سنگینی بر جمعیت مگس ها وارد کنند.

زنبورهای انگلی از مهمترین عوامل کنترل زیستی هستند. حدود دوازده گونه می باشند که هر کدام از گونه ها در مناطق مختلف عملکرد بهتری دارند. زنبورهای انگلی مانند بمب های هوشمند هستند که فقط برای یافتن و کشتن شفیره مگس ها زندگی می کنند. زنبور ماده شفیره را کشته، خودش از آن تغذیه می کند و در داخل شفیره مگس مرده تخم گذاری می کند. لارو انکل از باقی مانده شفیره تغذیه می کند. انگل جوان نیز همین مسیر را تکرار می کند. رشد از تخم به زنبور انگل بالغ حدود 3 هفته طول می کشد.

توجه کنید رشد مگس تقریباً سرعتی دو برابر زنبور انگل دارد بنابراین در ماههای گرم سال، همیشه تعداد زنبورهای انگل کمتر مگس هاست. این انگل همچنین در برابر سموم و حشره کش ها مقاومت کمتری ایجاد می کند. بنابراین استفاده بی رویه از حشره کش ها موجب از بین رفتن دشمنان طبیعی مگس ها می شود و دامدار اصطلاحاً روی تردمیل حشره کش ها گیر می افتد. بنابراین باید از حشره کش هایی استفاده کنید که با عوامل کنترل زیستی سازگار باشند مانند متومیل و اسپری های حشره کش پخش شونده در فضا. موادی مانند پرمترین، دی متوات و رابون که برای زنبورهای انگل بسیار کشنده هستند و ترجیحاً آخرین راه حل مبارزه با مگس ها هستند.

در کنار حفظ دشمنان طبیعی می توان یک قدم جلوتر رفت و زنبورهای انگلی را اوایل تابستان در محیط پراکنده کرد تا رشد آنها جهش کند. البته باید برای رها سازی انگل ها نکات زیر را در نظر گرفت:

انتشار انگل در واقع مکمل مدیریت کود است اما جایگزین آن نیست.

در صورت لزوم استفاده از حشره کش ها، از مدل های سازگار با کنترل زیستی استفاده شود.

اگر مگس ها بیشتر در انبار خوراک رشد می کنند، انگل های موجود در کیسه های پارچه ای را باید به ستون های داخل انبار آویزان کرد.

اگر تمایل به خرید انگل ها دارید، صرفاً به ارزانی آنها توجه نکنید، هر انگلی در یک آب و هوای خاص رشد می کند. هر هفته 200 عدد از انگل ها برای گاوهای شیری و 1000 عدد از آنها برای گوساله دان لازم است.شرکت سپاهان اندیشه سازان آرون، با ارائه بهترین مسیر برای خوراک دام و طیور و مکمل خوراک دام و طیور، به عنوان راهکاری مطمئن و کارآمد در بهبود تغذیه و بهداشت دام و طیور شناخته می‌شود. همچنین، با قیمت مناسب و کیفیت برتر، قیمت ملاس را به عنوان یکی از بهترین مکمل‌ دامی ارائه می‌دهد.”

کنترل شیمیایی حشرات می تواند با اسپری های پخش شونده و یا باقی مانده در فضا، طعمه ها و لاروکش ها انجام شود. اسپری ها ترکیباتی از دی کلروس ها و پیرتین ها هستند که فضای بسته مناسبند و برای کنترل مگس های بالغ در حال پرواز به کار می روند و مقاومت مگس ها به این اسپری ها همچنان کم است.

طعمه های پراکنده در محیط نیز برای مگس های بالغ و یا لارو آنها مناسبند.

لاروکش ها باید مستقیماً در تجمع کودها استفاده شوند. لاروکش ها بجز در مکانهای مربوط به تلقیح و زایشگاه، نباید روی بستر دام استفاده شوند. می توان از لاروکش های بولوس یا افزودنی خوراکی استفاده کرد که همراه با فضولات حیوان دفع شوند و در تجمع کودها حضور داشته باشند.

دقت کنید استفاده از سموم در کنترل حشرات باعث باقی ماندن آنها در آبهای مورد مصرف کشاورزی می شود، هزینه زیادی بر دوش دامدار می گذارد، مقاومت سریعی ایجاد می کند.

همچنین می توانید از باکتریهای هاضم فضلات گاو استفاده کنید که مانع از تغذیه لارو مگس از کود می شوند.

اگر به دنبال راه حل زیستی برای کنترل لارو هستید همچنین می توانید از نماتدهایی که از لاروها تغذیه می کنند در سطح دامداری استفاده کنید.

اسپری هایی که بر روی حیوان مستقیماً اسپری می شوند به طور کوتاه مدت کاربرد دارند.

بر خلاف مگس ها، شپش قابل رؤیت نیستند. آنها زرد مایل به قهوه ای هستند و پشت بدن دام بین موها رشد می کنند. تغذیه کننده خون نیستند و از فضولات دامی که روی دم و پشت حیوان هست تغذیه می کنند. شپش های حمله کننده به دام 4 گونه هستند که معمولاً سفت به پوست می جسبند و خون می مکند. تخم شپش ها به موها می چسبند و پس از 10تا 14 روز شپش از تخم بیرون می آید که به انها نیمف می گویند و پس از چند هفته به شپش بالغ تبدیل می شوند. این حشرات برخلاف دیگر گونه های حشرات که موقتی  فصلی حضور دارند، دائماً به دام ها می چسبند. هر 4 نوع شپش موجب ریزش مو، کاهش کارایی خوراک و تولید شیر می شوند.

قبل از ورود دام جدید به گله ان را قرنطینه و کاملاً ضدعفونی کنید.

گاوها را همیشه کنترل کنید که آلودگی به شپش از دستتان در نرود.

گوساله ها را با فاصله از حیونات نگهداری کنید تا گاوهای اینده دامداری با این مشکل رشد نکنند.

هنگام استفاده از شپش کش ها دقت کنید این نوع شپش کش برای دام ها خصوصاً دام های شیری به کار می رود یا خیر.

از انواع روش های شپش کشی استفاده کنید: اسپری کردن روی نقاط درگیر هر دام، اسپری کردن کلیه دامها وشست و شوی آن، غبار پاشی در فضا. تمیزکردن و ضدعفونی و شپش کشی تک به تک دامهای درگیر با شپش سالانه یکبار کافیست.

تخم شپش ها را از بدن دام، قبل از تبدیل آن ها به جدا کنید.

کنه ها نیز مانند شپش ها به موها و پوست دام می چسبند و باعث ریزش موی دام در اطراف پاها، سم ها و سر دم می شوند. پوست نیز ملتهب و قرمز می شود. معمولاً زخم حاصل از کنه ها نقطه ای است اما گاهاً در دیگر نقاط پوست بدن پخش می شود.

بالغ شدن کنه ها از زمان تخم 2 هفته طول می کشد. کنه ها در تابستان رشد و تکثیر کمتری نسبت به دیگر فصول دارند و در این فصل آثار زخم ها ناپدید می شود. کنه ها بیشترین تأثیر را تولید شیر می گذارند و آن را می کاهند. تخم گذاری کنه داخل پوست میان زخم ها انجام می شود.

کنه ها دور از بدن میزبان برای مدت کوتاهی زنده می مانند.

بهترین راه کنترل کنه ها دقت در هنگام خرید است که گاو دارای کنه وارد دامداری نشود و کنه شیوع پیدا نکند. و هنگام دیدن کنه روی یک دام، دام را قرنطینه کرد.

دام های دارای کنه باید با آب و ضد کنه تحت فشار شست و شو شوند. طبق انتخاب نوع کنه کش باید 7 تا 10 روز قرنطینه و ضدعفونی ادامه داشته باشد. استفاده از اسپری کننده های با فشار کم یا متوسط در کنه کشی موفق نیست زیرا اسپری کنه کش با فشار بالا باعث ورود ماده موثره کنه کش به داخل چوست و محل استقرار تخم کنه ها می شود.